Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza eta Hiri Agendako sailburu Denis Itxaso sozialistak gaur iragarri duenez, bere sailak hasierako onarpena eman dio Barakaldo osoa Tentsionatutako Etxebizitza Merkatuko Zona (BMEA) izendatzeari. Eskaera azaroan aurkeztu zuen Juan Antonio Pizarro sozialistak zuzentzen duen Etxebizitza, Plangintza eta Hirigintza Kudeaketa arloak. Neurri hori jendaurrean jartzeko izapidea egin ondoren sartuko da indarrean behin betiko, eta Espainiako Gobernuaren Etxebizitza Eskubideari buruzko Legean jasotako legezko tresnak aktibatzea ahalbidetuko du, barakaldarrei etxebizitza eskuratzea errazteko; adibidez, alokairuen prezioei eusteko eta jaisteko mekanismoak, onura fiskalak edo 5 etxebizitza edo gehiago dituzten jabeen kontrolak («edukitzaile handitzat» jotzen dira).
Pizarrok azaldu duenez, arloak egindako lan teknikoek justifikatzen zuten Barakaldo BMGG izendatzea, Legean ezarritako bigarren irizpidean oinarrituta. Horren arabera, etxebizitzaren ordainketak (alokairua gehi oinarrizko gastuak) etxekoen unitateen errenta erabilgarriaren % 30 gainditzen du.
Nahiz eta Udalbatzak duela urtebete mozio bat onartu zuen Barakaldo edo udalerriaren zati bat Bizitegi Merkatu Tentsionatuko Zona izendatzeko eskatzeko, Legeak ezartzen du beharrezkoa dela aldez aurretik azterketa zorrotz bat egitea. Horregatik, Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza Sailak prozedura komun bat ezarri zuen udalentzat adierazpen hori onartzeko. Argibide horiei jarraiki, Etxebizitza, Hirigintza Plangintza eta Kudeaketaren arloak justifikazio-memoria bat, udalerriko etxebizitzaren diagnostikoa eta ekintza-plan espezifiko bat egin zituen. Hori guztia aztertu eta baloratu du Denis Itxasok zuzentzen duen autonomia-erkidegoko sailak, eta proposamena onartzeko oinarri gisa balio izan du.
«Herritar guztiek izan behar dute etxebizitza duin eta egokia eskuratzeko aukera. Hala ere, gazte askok eta ez hain gazte askok arazoak dituzte etxebizitza garestia delako bizi-proiektu berri bati ekiteko. Jendeak irtenbideak eskatzen ditu eta, arazoa egun batetik bestera konponduko ez badugu ere, nonbaitetik hasi behar dugu eta erakundeek gure esku dauden neurri guztiak hartu behar ditugu. Horregatik, hasiera-hasieratik argi izan dugu Barakaldoko bizilagunentzat aktibatu behar genituela Pedro Sanchezen Etxebizitza Legeak ahalbidetzen dituen ekimenak «, azaldu du Pizarrok.
Euskadi da zeregin horretan aplikatu den erkidego autonomiko bakarrenetako bat, eta Itxasoren taldeak Barakaldoko eskaera onartu du, Galdakaoko eta Irungo udalerriek aurkeztutakoekin batera. ZMRT deklarazioak hiru urteko indarraldia du.
ALOKAIRUA, ERRENTAREN % 30 BAINO GEHIAGO ETXEETAN
Egindako analisiak, orain Eusko Jaurlaritzak egindako deklarazioak bermatua, berresten zuen Barakaldo Bizitegi Merkatu Tentsionatuko Eremu izendatzeko beharra. Juan Antonio Pizarrok diagnostikoaren datuak ekarri ditu gogora. Horren arabera, Barakaldoko familien batez besteko errenta erabilgarria 33.557 eurokoa da, alokairuaren batez besteko errenta 676,4 eurokoa hilean (8.116,8 urtean), Eusko Jaurlaritzaren EMALen datuen arabera (Alokairu Merkatuaren Estatistika), Eusko Jaurlaritzan erregistratutako alokairu-kontratuetan oinarrituta, eta etxeko oinarrizko gastuak 241 eurokoa hilean (2.890 urtean). Horrek % 32,8ko ahalegin ekonomikoa ematen du errenta erabilgarriaren gainean.
Hiri osoak ez ezik, udalerriko bederatzi barrutiek ere banaka betetzen dituzte ZMRT izateko baldintzak, eta ahalegin ekonomikoaren % 35era iristen dira 8. barrutian; hau da, Lutxana, Llano, Burtzeña eta Las Delicias auzoak hartzen dituen barrutian, besteak beste.
Barakaldon, aldiz, ez da betetzen BMTZ izateko beste baldintza posiblea:
Ekintza-planari dagokionez, lau ardatz estrategikotan banatuta dago: alokairu eskuragarria sustatzea, eraikin-parkearen gaineko jarduketak eta hiri-berroneratzea, alokairurako prestazio- eta laguntza-sistema eta gobernantza- eta koordinazio-sistema instituzionalak.
«Hiru urtera begirako ekintzak jasotzen dituen plana da, eta etxebizitzaren arloan oso epe laburra da. Horregatik, gehienak martxan dauden edo aurreikusita dauden jarduerak dira, baina horrek ez du esan nahi hor geratuko garenik. ZMRT adierazpenak prozesu edo plan osoago eta anbiziotsuago baten hasiera markatzen du, Barakaldoko etxebizitza-arazoa epe luzera arintzea edo arintzea helburu izango duena, eta talde politikoen, gizarte-eragileen eta, oro har, herritarren parte-hartzea nahi duguna «, aurreratu du Pizarrok.
Alokairua sustatzeko, etxebizitza-parkea handitzeko ekintzak planteatzen dira, bereziki alokairu-erregimenean, etxebizitza hutsak mobilizatzeko eta alokairu-merkatuan bitartekotza egiteko.
Planaren helburua da datozen hiru urteetan 536 etxebizitza eraikitzen hastea: 242 erosketan eta 182 alokairuan. Hutsik dauden etxebizitzei dagokienez, Eusko Jaurlaritzarekin elkarlanean jarraitzea planteatu da, Bizigune programari atxikitako etxebizitza-parkea handitzeko. Hala ere, Barakaldo da dagoeneko programa honetan etxebizitza gehien dituen euskal udalerria: 505. Ekintza horrekin lerrokatuta, udalerriko etxebizitza hutsen ezagutzan sakontzea aurreikusten da, etxebizitza hutsen egoera zein den jakiteko eta alokairu-merkatura zenbat atera daitezkeen kuantifikatzeko azterketa espezifiko bat eginez.
Alokairurako laguntzei dagokienez, Eusko Jaurlaritzaren eta Udalaren beraren laguntzak zabaltzeko ahaleginak areagotuko dira. Gainera, dirulaguntza horiek beste kolektibo kaltebera batzuetara zabaltzeko aukera aztertuko da, eta pisu turistikoen ezarpena kontrolatzeko neurriak aztertuko dira.
«Eretza hirigintza-gizartearen jarduerari bultzada ematen ere jarraitu nahi dugu. Planean jasotako ekintzen artean, Eretza eta Alokabideren artean hitzarmen bat sinatzeko lanean ari dira, barakaldarrek etxebizitza eskuragarria eskura dezaten sustatzeko eta Bizigune eta ASAP programak hedatzeko. Azken horrek erraztu egiten du titulartasun pribatuko etxebizitzak alokairuaren merkatuan arrazoizko prezioan sartzea «, azaldu du Juan Antonio Pizarrok.
