Bilboko Udalak antolatutako FANT Fantasiazko Zinemaren Jaialdiak bere 31. edizioa ospatuko du maiatzaren 2tik 10era. Gaur goizean aurkeztu dute Zinemaldiaren programazioa Gonzalo Olabarria Kultura eta Gobernantza zinegotziak, Amaia Domingo FANTeko zuzendariak eta Eugenio Puerto Zinemaldiaren programazio-arduradunak. Bertan eman dituzte xehetasun guztiak.
Maiatzaren 2an, asteazkena, inauguratuko du FANTek bere aurtengo edizioa Campos Eliseos Antzokian. Babak Anvar zuzendariaren «Hallow road» film berria estreinatuko du Estatuan, Austineko SXSW jaialditik igaro ondoren. Thriller psikologikoa da, eta, besteak beste, Rosamund Pike eta Matthew Rhys ditu protagonista. Britainiar-irandar zuzendari ospetsu honek («Under the shadows», «I Came By») film luzea aurkeztuko du irekiera ekitaldian.
Ondoren, 22:30etan, FANT LABURREAN-EUSKAL FILMAK sailaren 10 film laburrak proiektatuko dira.
Bestalde, Fantastikoaren Izarra Saria jaso duen Alice Lowe zuzendariaren «Timestalker» filma aukeratu da Zinemaldiari amaiera emateko, hilaren 9an, BBK Aretoan.
FANT 2025 ATAL OFIZIALA
Zinemaldi Fantastikoaren lehiaketako Sail Ofizialak programazio anitza eta mardula aurkezten du berriro, azpigeneroei eta filmen jatorrizko herrialdeei dagokienez. Hautatutako 19 filmak Azkuna Zentroa-Alhondiga Bilbaoko auditorioan eta Golem Alhondiga zinemetan proiektatuko dira.
Aurten honako film hauek parte hartuko dute sail honetan: «1978» (Argentina, 2024), Nicolas eta Luciano Onettik zuzendua; «Animale» (Frantzia, 2024), Emma Benestanen lana; «Breve historia de una familia» (Txina, 2024), Jianjie Lin zinemagilearena; «Chainsaws were singing» (Estonia, 2025), Sander Maranena; «Death is a problem for living» (Finlandia, 2023), Teemu Nikkik zuzendua; «Desert road» (EUU., 2024), Shannon Triplettena; «Espantaho» (Filipinak, 2024), Chito Roño zinemagilearena; Juan Albarracínen «El instinto» (Espainia, 2024); «Fréwaka» (Irlanda, 2024), Aislinn Clarkek zuzendua; «Gatillero» (Argentina, 2025), Cris Tapia Marchiorirena; «Giro final» (Espainia, 2024), Norberto Ramos del Valen zuzendaritzapean; «Idilia» (Espainia, 2025), Javier Canales Sepulvedarena eta José Taltavull Sepulvedarena; «Infinite summer» (Espainia, 2024), Miguel Llansók zuzendua; «Krazy house» (Herbehereak, 2024), Steffen Haarsena, Flip Van der Kuilena; «Mads» (Frantzia, 2024), David Moreau zinemagilearena; «La nuit se traîne» (Belgica-Frantzia, 2024), Michiel Blanchartek zuzendua; Hur Bum-wooken “Pig that survived foot-and -mouth disease” (Corea del Sur, 2024), Heo Myeong-haenen“The roundup: punishment” (Hego Korea, 2024); «The silent planet» (Kanada. 2024), Jeffrey St Jules zinemagilearena.
Film luze hauek Film Luze Onenaren FANT 2025 sarietarako, Gidoi Onenaren sarietarako (Euskal Gidoilarien Elkarteak emandakoa) eta Zuzendaritza Berritzaileenerako (FAS zineklubak emandakoa) hautagaiak izango dira.
SAIL OFIZIALEKO FILM LABURRAK
Film Laburren Sail Ofizialak 30 lan proiektatuko ditu aurten, hamar euskal film laburrei eskainitako saioan, beste hamar nazioarteko film laburren zikloan eta beste horrenbeste, horiek ere hainbat herrialdetakoak, Panorama Fantástico en Corto sailean.
Film laburren aldeko apustua FANTen bereizgarrietako bat izan da lehen edizioetatik, eta aurten ere pisu handia izango du Zinemaldiaren programazioan. Izan ere, film laburrek ere sari propioak dituzte: Publikoaren Saria Film Labur Onenari, Epaimahaiaren Sariak Nazioarteko Film Labur Onenari eta Sail Ofizialeko Euskal Film Labur Onenari, eta Panorama Saileko Epaimahaiaren Film Labur Onena.
31. edizio honetan, Zinemaldiak tokiko talentuaren aldeko apustua egiten jarraitzen du, Sail Ofizialaren barruan kokatzen den eta euskal film laburretan ardazten den FANT LABURREAN – EUSKAL FILMAK sailari bere espazio propioa emanez. Aurten hamar film labur hauek aurkeztuko dira: «A-Maniki» (2025, Elixabet Nuñez); «Una carroña» (2024, Daniel Alegrete); «Deja de hablar» (2024, Laura Guerricaechevarría); «Ehiza» (2024, Aitzol Saratxaga); «Etorriko da (eta zure begiak izango ditu)” (2024, Izibene Oñederra); «Gizaki» (2024, Xanti Rodríguez); «Hotz» (2024, Lander Castro); «Planetagatik» (2024, Eneko Muruzabal Elezcano); «Presencia» (2024, Igor Salutregi Gabiola); eta «Tragedium» (2024, Gastón Haag). Ostiralean, hilak 2, ikusi ahal izango dira Campos Eliseos Antzokian, Zinemaldiaren inaugurazio gaueko 22:30etatik aurrera.
Sariez gain (epaimahaiarena eta publikoarena FANT Sail Ofizialeko film labur onenarena; eta epaimahaiarena FANT Sail Ofizialeko euskal film labur onenarena), Euskal Aktoreen Batasunak Interpretazio Onenaren saria emango du film labur hauetan.
Sail Ofizialean nazioarteko film labur hauek parte hartuko dute: «Ángulo muerto» (Espainia, 2024), Cristian Betetak zuzendua: «Buffet paraíso» (Espainia, 2024), Santi Amezqueta eta Hector Zafra zinemagileena; «Depredador» (Espainia, 2024), Javier Fesserrena; «Frascos vacíos» (Txile, 2024), Guillermo Ribbecken zuzendaritzapean; «Game over» (Frantzia, 2023), Adrian Cacciolarena; «Granada» (AEB, 2024), Gianfranco Fernández-Ruizek zuzendua, «La valla» (Espainia, 2024), Sam Ortirena; «(Pre) Sentiment» (Espainia, 2025), Marisa Crespo eta Moisés Romeraren zuzendaritzapean; «Sammi, who can detach his body parts» (Indonesia, 2025), Rein Maychaelsonena; eta «Træer malet i tjære/Trees painted in tar» (Danimarka, 2024), Casper Rudolfek zuzendua. Hamar sorkuntza hauek hilaren 3an, larunbatean, ikusi ahal izango dira, 19:00etatik aurrera, Azkuna Zentroa-Alhondiga Bilbaoko Auditorioan.
Golem Alhondiga zinemetako 2. aretoan maiatzaren 3rako, larunbata, programatutako PANORAMA FANTÁSTICO EN CORTO saila Panorama FANTastikoko film labur onenaren epaimahaiaren sarirako hautagai izango diren 10 film laburrek osatzen dute: Xavier Mesmek zuzendutako «La bouteille» (Frantzia, 2024); Manuel Manriqueren «Una cabeza en la pared» (Espainia, 2024); Scohy Thomasen zuzendariaren «Grillés» (Frantzia, 2024); Tereza Kovandovak zuzendutako «Humanity» (Txekiar Errepublika, 2024); Alberto Evangelioren «Intercanvi» (Espainia, 2024); Javi Prangelioren zinemagilearen «Listen» (Espainia) , «Ocularis» (Argentina, 2024), Juanzi Amaya eta Alejandro Bogadok zuzendua; «OK/NOTOK» (Erresuma Batua, 2024), Pardeep Sahotarena; «El tren de la bruja» (Espainia, 2024), Marcel Sesplugues Arteagak zuzendua; eta «Vie et mort des écrans de veille dans une salle informatique» (Frantzia, 2024), Mathilde Rémy zinemagilearena.
EUSKARAZKO FILM LABUR BAT EKOIZTEKO PROIEKTU ONENAREN SARIA
Ikus-entzunezko sorkuntza babestea da Fantasiazko Zinema Jaialdiaren helburuetako bat, bereziki euskaraz egindako lanak, Bilboko 2023 – 2033 Kultura Plan Estrategikoaren ildoetan jasotzen den bezala. Horregatik, FANTek bigarren urtez bultzatzen du euskarazko fantasiazko film labur bat ekoizteko proiektuak sustatzeko deialdia.
Aukeratutako proiektuek 5.000 euroko saria jasotzeko aukera dute, film labur bat egitea errazteko. Zinemaldiaren esparruan, parte-hartzaileek beren proiektuak aurkeztu eta defendatuko dituzte (gehienez ere bi aurkeztu ahal izango dituzte, gehienez ere 20 minutuko iraupena izango dutenak), horretarako izendatutako epaimahai espezializatu baten aurrean publikoari irekitako saio batean.
MÉLIÈS FEDERAZIOA
FANTek aurten sendotu egin du bere proiekzio europarra, Méliès (MIFF) Nazioarteko Jaialdien Federazioko kide baita. Federazio horrek Europako fantasiazko zinema sustatu eta ikusarazten du, eta, horrekin batera, federazioaren «Competitive Member» bihurtu da.
Federazio honetan parte hartzeak Europako Fantasiazko Film Labur Onenaren Zilarrezko Méliès saria aukeratzea dakar. Erakunde hau osatzen duten jaialdietan sari hau jasotzen duten film labur guztiak – aurten 12 dira – automatikoki sailkatuko dira Meliés D ‘Argent sarira, genero fantastikoko film labur europar baten Urrezko sarira. Horrela, eta FANTi dagokionez, 31. edizio honetan, Sail Ofizialeko epaimahaiak aurreko urteetan baino ekoizpen bat gehiago aukeratu beharko du lehen aldiz.
Era berean, Zinemaldiak hitzordu bat eskainiko du bere programazioan iazko Méliès sarietako zenbait film labur irabazle erakusteko. Maiatzaren 8an, osteguna, izango da, 15:45etan, Golem Alhondiga zinemetako 1. aretoan.
PANORAMA FANTASTIKOA
FANTen 2025. edizio honetan, Golem Alhondigako 2. aretoa izango da berriro PANORAMA FANTASTIKOA atalaren egoitza nagusia. Aipatutako nazioarteko hamar film laburrez gain, hautatutako zazpi film luze hauek ere proiektatuko dira: «6 a.m./Sa ‘at-e Shesh-e Sobh» (Iran, 2024), Mehran Modirirena: «A nadie le importas» (Espainia, 2024), Cristina Galánek eta David Suárezek zuzendua; «John Vardar VS the galaxy» (Ipar Mazedonia, 2024), Goce Cvetanovskirena; «Keratyna» (Espainia, 2023), Miguel Azurmendirena; «Nous ne sommes pas seul e s au monde» (Belgika, 2024), Bruno Tracqek zuzendua; «Sinél» (Espainia, 2024), Emilio Martínez-borerso Legerén zinemagilearena eta Guillermo Barreiraren «Tu sangre» (Espainia, 2024).
FANTeko MAISUAK
MAESTROS DEL FANT saioetako filmak ere areto berean daude. Aurten Carlos Enrique Taboada zinemagileari («Más negro que la noche» astelehenean, hilak 5, eta «Veneno para las hadas», asteartean, hilak 6) eta Terry Gilliam aktore eta zuzendariari («Brazil», igandean, hilak 4) eskainia. Era berean, AMICUS ekoiztetxe britainiarrari omenaldia egingo zaio Freedie Francis-en («Las profecías del Dr. Terror», hilaren 7an, asteazkena) eta Roy Ward Baker-en («Refugio macabro», hilaren 8an, osteguna) proiekzioekin.
ÓRBITA FANT
Eta ÓRBITA FANT sailean Golem-Alhondiga zinemetako 2. aretoan proiektatuko diren hiru lan aurkeztuko dira: E.L. Katz-ek zuzendutako «Azrael» (EEBB – Estonia, 2024), ostegunean, hilak 8; Ant Timpson-en «Bookworm» (Zeelanda Berria-AEB, 2024), asteazkenean, hilak 7; eta «Daaaaalí!» (Frantzia, 2024), Quentin Dupieux zinemagilearena, hilaren 8an, osteguna.
DOKUFANT
Jorge Arenillas madrildarrak zuzendutako «Calle ancha, fin de siglo» (Espainia, 2024) eta Víctor Matellano zinema eta antzerki zuzendari, gidoigile eta idazlearen «Llámame Paul» (Espainia, 2024) aretoetan ere ikusi ahal izango dira DOKUFANT zikloaren baitan.
PROIEKZIO BEREZIAK
Bere hitzorduari leial, Zinemaldiak generoko beste klasiko batzuk proiektatuko ditu berriro, ikusleek pantaila handian gozatzeko aukera izan dezaten. 31. edizio honetan FANT Ohorezko Saria jasoko duen Daniel Monzonek zuzendutako «El corazón del guerrero» (Espainia, 2000) filmaren proiekzio berezia izango da Azkuna Zentroa-Alhondiga Bilbaoko Auditorioan hilaren 3an, larunbatean. David Lynchen «Eraserhead» (AEB, 1977), hilaren 8an, osteguna, Golem-Alondegiko 1. aretoan, eta George Miller zinemagilearen «Mad Max 2» (Australia, 1981), hilaren 4an, igandea, Azkuna Zentroko auditorioan.
Gainera, ostegunean, hilak 8, aurtengo FANTrobia Saria izango den Enrique Buleoren «Bodegón con fantasmas» (Espainia, 2024) eta Santiago Aguilarrek eta Luis Guridik zuzendutako «Justino, un asesino de la tercera edad» (Espainia, 1994) ikusiko dira, 2025eko Ohorezko FANT Saria izandako Saturnino García protagonista dela.
SARIAK
Aurten bost dira Zinemaldi Fantastikoaren 31. edizioko sariak jasotzen dituzten izen nagusiak: Alice Lowe, Daniel Monzón, Enrique Buleo, Saturnino García eta Eva Llorach.
FANT Bilbok Alice Loweri emango dio Fantasiazko Izarra saria, Zinemaldiaren sari nagusia. Aktore, zuzendari eta gidoilari britainiarra genero fantastikoko zinemako emakume ospetsuenetako bat da. Lowek bere saria jasoko du FANTen 31. edizioaren itxiera ekitaldian, maiatzaren 9an, ostirala, BBK Aretoan. Egun horretan bertan proiektatuko da «Timestalker», bere azken ekoizpena.
Ohorezko FANT Saria Saturnino Garcíak jaso du, ibilbide luzea duen pertsonaia. Hainbat sari jaso ditu, horien artean aktore berri onenaren, Sitgeseko Nazioarteko Jaialdiko aktore onenaren edo Valladolideko Zinemaldiko aktore onenaren Goya saria, «Justino, un asesino de la tercera edad, que interpreta» filma maiatzaren 8an, osteguna, ikusi ahal izango da Golem Alhóndiga aretoko 1. aretoan (17:45ean). Eta aktore beteranoarekin batera, Daniel Monzonek Ohorezko bigarren FANTa jasoko du. «Celda 2011», «El niño» eta «Las leyes de la frontera» filmen zuzendari saritua, besteak beste, Zinemaldiaren programazioan izango da «El corazón del guerrero» filmarekin (larunbatean, hilak 3, Azkuna Zentroko auditorioan).
Zinemaldiak Eva Llorach gehituko du aurtengo FANT Ohorezko Sarietara. Aktore honek saria jasoko du maiatzaren 2ko inaugurazio-galan. Llorachek 6 sari jaso ditu «Quién te cantará» filmean Violeta gisa egindako lanagatik, besteak beste, 2019an Goya bat lortu zuen aktore berri gisa eta urte horretan bertan emakumezko aktore onenaren Feroz saria eman zioten. Bere filmografiaren artean «Diamond Flash», «Magical Girl» eta «El instinto» ere nabarmentzen dira; azken hau Zinemaldi honetako Sail Ofizialeko filma da Juan Albarracínek zuzendua. Era berean, Sail Ofizialean ere proiektatuko den «Angulo Muerto» film laburraren aktorea da, eta «Elite» edo «Los pacientes del Doctor García» telesail arrakastatsuen protagonista izan da.
Bestalde, generoaren zinemaren barruan gorabidean dagoen pertsona bat aintzatesten duen FANTtrobia Saria Enrique Buleori emango zaio, «Bodegón con fantasmas» izeneko bere lehen film luzea zuzentzeagatik. Masterclass batean ere cuencarra izango da protagonista, Zinemaldiaren jarduera paraleloen barruan.
EPAIMAHAIA ETA PALMARESA
Zinemaldiak lehiaketan parte hartuko duten filmen epaimahaia osatuko duten pertsonak ere aurkeztu ditu. Diana Rojo, Soy una pringada eta Justo Ezenarro izango dira Sail Ofizialeko irabazleak aukeratuko dituztenak eta Ainhoa Urgoitia, Gigi Romero eta Ivan Villamel, berriz, Panorama Fantastikoko filmen arduradunak. Eztabaida eta bozketa hauetatik aterako da FANT 2025en palmaresa, maiatzaren 9an, ostirala, eta prentsaurrekoan jakinaraziko da:
Egun bat geroago, larunbata 10, bi saio berezitan saritutako titulu nagusiak proiektatuko dira BBK Aretoan: lehenengoa 17:00etan, Panorama FANTastico saileko palmaresa, eta bigarrena,19:30etan, Sail Ofizialeko palmaresa.
ZINEMALDIAREN IRUDIA
FANTen edizio bakoitzean fantasiazko zinemako pertsonaiarik mitikoenak nabarmentzen dira, eta oraingoan Leatherface da, «La matanza de Texas» filmeko protagonista, bere maskara ikoniko eta motozerrarekin, aurtengo kartelari aurpegia jartzen diona. FANT 2025 programaren aurkezpenean ere egon da pertsonaia.
Tobe Hooper zuzendariaren eta Gunnar Hansen protagonista duen «La matanza de Texas» 1974an estreinatu zenetik, kultuzko filma bihurtu da, beldurrezko zineman mugarri eta «slasher» azpigeneroaren aitzindari bihurtuz. PreFANT zikloaren barruan ikusi ahal izan den filma.
FANT 2025 dagoeneko “motorrak berotzen” joan da PreFANT zikloaren baitan sartutako Nacho Vigalondoren «Daniela forever», Pablo Hernandoren «Una ballena» eta «La matanza de Texas» filmeen proiekzioekin eta jarduera paralelo ezberdinen iragarkiekin, besteak beste, erakusketak, musika, masterclassa eta zazpigarren arteari lotutako liburuen aurkezpenak.
SARRERAK ETA ABONUA
- Inaugurazio-saiorako eta euskal film laburren saiorako sarrerak Campos Antzokian erosi ahal izango dira, bakoitzak 5 euroko prezioan, eta amaierako galarako eta palmaresaren proiekzioetarako sarrerak BBK Aretoan prezio berean.
- Azkuna Zentroko Auditorioan eta Golem Alhóndiga zinemetako 1 aretoan programatutako emanaldietarako sarrerak ere salgai egongo dira 5 euroren truke.
- Sarrerak apirilaren 16tik aurrera erosi ahal izango dira, 4 euroko prezioan, baldin eta Cine Club FAS, Azkuna Zentroa, El Correoko harpideduna edo Club Campos Elíseoseko txartela baduzu.
- Golem Alhóndiga zinemetako 2. aretorako sarrera doakoa izango da lekua bete arte.