Ana Ollo lehendakariorde eta Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako kontseilariak Interreg POCTEFA (Espainia-Frantzia-Andorra) Programaren Jarraipen Batzordeari hasiera eman dio. Gaur goizean bildu da Iruñean, eta Interreg POCTEFA 2021-2027 Proiektuen bigarren deialdia onartu du, 76.635.253 euroko zenbatekoarekin. Deialdi hau gutxienez bi estatuk parte hartzen duten proiektuak aurkezten dituzten erakunde publiko eta pribatuei zuzenduta dago. Aurreko deialdian, Nafarroak 11 milioi euro jaso zituen Europako funtsetatik, mugaz gaindiko 35 lankidetza-proiektutarako.
Sergio Pérez Kanpo Harremanetarako zuzendari nagusiarekin batera, Ollo lehendakariordeak bere hitzaldian nabarmendu duenez, «arazo konplexuek lana eta elkarlanean lan egiteko borondatea eskatzen dute, mugaz gaindiko lankidetzan bezala. Esparru horrek bilakaera izan du azken urteotan, bai kuantitatiboki, bai kualitatiboki. Kuantitatiboki, mugaz gaindiko lankidetza-proiektuetarako aurrekontua handitzeagatik. Eta kualitatiboki, Pirinioez gaindiko lurraldeko eremu funtzionalak sortu ondoren, laguntzen hartzaile diren publikoak dibertsifikatzeagatik eta Europa herritarrengana hurbilduko duten proiektuak sustatzeagatik».
Era berean, Ollo lehendakariordeak adierazi du mugaz gaindiko lurraldeak, zalantzarik gabe, Estatuko hiriburuetan (Espainia eta Frantzia) ez dauden oztopoak dituela eta, horregatik, askotan zentralismoak mugaz gaindiko herritarrek beren egunerokoan bizi dituzten arazoak ahaztea edo alde batera uztea eragiten duela.
Berritasun gisa, Jarraipen Batzordearen bilkuran bertan, proiektu txikientzako deialdi bat ere onartu da lehen aldiz, 4 milioi euroko diru-kopuruarekin, gehienez 200.000 euroko kostua duten proiektuak hartzeko. Proiektu horiek helburu hauek izan behar dituzte: ezagutza- eta berrikuntza-gune komun bat sortzea, balio ekologikoak babestea eta sendotzea, enplegurako eta kalitatezko prestakuntzarako sarbidea erraztea, gizartean integratutako gune inklusibo bat eraikitzea eta turismo iraunkorra eta kultura bultzatzea.
Gainera, bilkura honetan bertan, Interreg Helburuaren etorkizuneko deialdiari heldu zaio. Helburu hori 2025ean onartzea aurreikusten da, erakunde publikoen arteko lankidetzara bideratuagoa eta agintari publikoen gaitasun instituzionala hobetzera eta administrazio publikoen eraginkortasuna hobetzera bideratua, bai eta mugaz gaindiko oztopoei buruzko azterlan bat aurkeztu eta aztertzera ere.
Europako programa honetan parte hartu nahi duten entitate nafarrek Kanpo Harremanetarako Zuzendaritza Nagusiak eskaintzen duen arreta eta aholkularitza dute, Eskualde arteko Lankidetza Zerbitzuaren bidez, «Mugaz gaindiko Nafarroa» Kanpo Ekintzako Planaren 2. ardatzaren ildotik, eta hitzordua eska dezakete helbide honen bidez: cooperacion.transfronteriza@navarra.es
Batzordeko kideen bisita lehenengo deialdian finantzatutako nafar proiektuetara: ‘Irhubi Pilota’ eta ‘Gaturi II’
Iruñeko egonaldia aprobetxatuz, Kanpo Harremanetarako Zuzendaritza Nagusiak Batzordeko kideen bisita antolatu du Nafarroako POCTEFA programako proiektuen lehen deialdiaren bidez finantzatutako bi proiektutara.
Irhubi Pilota mugaz gaindiko lurraldean Euskal Pilotaren kultur ondarea eta potentzial turistiko eta soziala balioesteko eta biziberritzeko proiektua da. Horretarako, Mugaz Gaindiko Lankidetza-Sare bat sortuko du, euskal pilota dinamizatzeko ekintzak garatzeko eta historia-, kultura- eta kirol-elementu horren erakargarritasuna indartzeko. Horretarako, mugaz gaindiko turismo-produktu bat sortuko du, lurraldeko turismo-eskaintza urtaroen arabera dibertsifikatu eta doituko duena, dauden baliabideak modu jasangarrian aprobetxatuz. Proiektu honen bazkide nafarrak Iruñeko Udala, Uharteko Udala eta Nafarroako Euskal Pilota Federazioa dira. Beste bazkide batzuek ere parte hartzen dute, hala nola Miarritzeko Commune, Iparraldeko Pilota Batzordea eta Association Biarritz Athlétic Club (Akitania Berria).
Aztertu duten bigarren proiektua Gaturi II da, 2021ean diseinatu eta abian jarritako nazioarteko helmuga turistikoa sendotu nahi duena. Turismoa eta gastronomia uztartzen dituen proiektua da, baserritik mahairainoko balio-kate osoa tartean sartuz. Helmugan ekoizleak, merkaturatzaileak, sukaldariak eta ostalariak daude, baita beste turismo-eragile batzuk ere: horiek guztiak izango dira proiektuaren ekintzen eta emaitzen onuradun nagusiak. Proiektua Nafarroako eskualdean eta Pays Basque eta Béarn (Pirinio Atlantikoetako Departamentua) eremuetan garatuko da. Honetan parte hartzen duten bazkide nafarrak Nafarroako Ostalaritzako Enpresarien Elkartea, taldeburu gisa, INTIA eta Nafarroako Gobernuko Turismo Zuzendaritza Nagusia dira. Beste bazkide batzuen partaidetza ere badu, hala nola Chambre de Commerce et d ‘Industrie (CCI) 64 – Bayonne Pays Basque eta Agence Départementale du Tourisme 64 Béarn – Pays Basque (Akitania Berria).
POCTEFAren Jarraipen Batzordea
POCTEFA 2021-2027 mugaz gaindiko lankidetza-programa europarra da, eta Pirinioen bi aldeetako erakundeek diseinatu eta garatutako proiektuak finantzatzen ditu.
Iruñean egin den Jarraipen Batzordea Interreg POCTEFA (Espainia-Frantzia-Andorra) programaren instantzia erabakitzailea da. Programa abian jartzea eta funtzionamendua gainbegiratzeaz eta kudeatzeaz arduratzen da. Programaren zuzendaritza estrategikoa esleituta dauka: proiektuen deialdiei buruz erabakitzen du, finantza-bilakaera aztertzen du eta programak ezarritako helburuen eta abian jarritako ekintzen arteko egokitasuna egiaztatzen du. Programan parte hartzen duten hiru herrialdeek (Espainia, Frantzia eta Andorra), Espainiako autonomia-erkidegoek, eskualdeek eta mugaz haraindiko Frantziako departamenduek osatzen dute. Jarraipen Komitearen buru, txandaka, Programako estatu kide bakoitzeko (Espainia eta Frantzia) ordezkariak izango dira.
Jarraipen Batzorde horren buru Espainia izan denez, Espainiako Gobernuko Europako Funtsen Zuzendaritza Nagusiak Espainia aldeko POCTEFA lurraldea osatzen duten lurraldeetako batean egitea proposatu zuen. Jarraipen Batzordea Iruñean egitea eskaini zuen Nafarroak.
Hiru agintari nazionalen ordezkariez gain, Jarraipen Batzordean POCTEFA Programaren eremua osatzen duten lurraldeak egon dira ordezkatuta: Andorra eta Euskadi, Aragoi (Zaragoza eta Huesca), Katalunia (Bartzelona, Girona eta Lleida), Errioxa eta Nafarroa espainiarren aldetik. Mugaren beste aldean daude Nouvelle Aquitaine (Pirinio Atlantikoetako Departamendua) eta Occitanie (Hautes Pyrénées, Haute Garonne, Ariége, Ekialdeko Pyrénées departamenduak). Lurralde-unitate horiek, Espainiako zatian, bost autonomia-erkidegotako 10 probintziari dagozkie, eta, horietan, 1.956 udalerri daude; Frantziako partean, berriz, bost departamentu daude, bi eskualde desberdinetakoak, 2.154 udalerri barne.
POCTEFA Programaren Kudeaketa Agintaritza ere bertan izan da, Pirinioetako Lan Elkartearen Partzuergoa (CTP).