Ekonomia, Lan eta Enplegu Sailak aurreikusten du hazkundea aurreko estimazioetan baino hamarren bat altuagoa izango dela, eta orekatua, kementsua eta Europako herrialde nagusietako batzuetakoa baino handiagoa izango dela, hiruhilekoen arteko aldaketa handirik gabe
Euskal ekonomiak hazten jarraituko du 2025ean eta baita 2026an ere. 2024a % 2,2ko hazkundearekin itxi ondoren, Ekonomia, Lan eta Enplegu Sailak % 2,1eko hazkundea aurreikusten du ekitaldi honetarako eta % 1,8koa hurrengo ekitaldirako. Horrek esan nahi du aurreko estimazioekin alderatuta, hamarren bat altuagoa izango dela, 2024an emaitza aurreikusitakoa baino hobea izan delako eta testuinguru hipotesietan aldaketak izan direlako.
Aurreikuspen horiek Trumpen administrazioak muga zerga berriak iragarri baino lehen egin dira, eta, beraz, ez ditu kontuan hartzen euskal ekonomian izan ditzakeen ondorioak. Negoziazioen bilakaeraren eta nazioarteko merkataritzan izango duen azken eraginaren araberakoak izango dira ondorio horiek.
Egungo koadro makroekonomikoaren faktore anitzak azaldu ditu Eusko Jaurlaritzako Ekonomia, Lan eta Enplegu Sailak, euskal ekonomiaren hazkunde handiagoa adierazten dutenak. Horien artean, aipatutako efektuak 2024tik arrastatzen ditu hazkunde ekonomikoaren itxaropen positiboenak Espainiarentzat, euskal ekonomiaren merkatu nagusiarentzat, eta espero baino interes tasa txikiagoak aurreikusten dira, % 2,4 inguruko Euriborrarekin, aurreikusitako % 2,8aren aldean, eta horrek kapital eraketa gordina handitzea eta familien kontsumoa handitzea sustatuko du.
Aurreikuspen berrien arabera, egoera makroekonomiko berriak 2024ko ezaugarriei eutsiko die aurten ere, eta leundu egingo dira hurrengo urtean. Egoera hori baieztatzen bada, 2025ean hazkunde kementsua ikusiko dugu, Europako herrialde nagusietako batzuena baino handiagoa; egonkorra, hiruhileko bateko eta hurrengo hiruhilekoko hazkundean aldaketa handirik gabea; eta orekatua, kontsumoaren eta inbertsioaren antzeko ekarpenekin. Bestela esanda, Euskadik hazkunde onbideratua izango du aurten ere.
Euskal ekonomiarentzat dinamismo handiagoa adierazten dute 2025-2026 aldirako Ekonomia Zuzendaritzak egindako aurreikuspen horiek, bi urteetarako hamarren bateko goranzko berrikuspena eginez. Hobekuntza handiagoa da barne eskaria bakarrik kontuan hartzen bada, orain % 2,3 haziko baita, abenduan aurreikusitakoa baino bi hamarren gehiago. Bultzada gehigarri horren zati bat kanpo-saldoagatik galduko da, Europako merkatuetara egindako esportazioen ahultasunaren ondorioz; izan ere, merkatu horietan, oraingoz, ez da hobekuntzarik aurreikusten.
Barne eskariaren bi osagaiek bi hamarren hobetuko dute aurreikuspena. Azken kontsumoa % 2,2 eta kapital eraketa gordina % 2,6 igoko dela kalkulatu da. Familien kontsumoaren hazkundeari, ekonomiaren hazkundea baino handiagoa (% 2,3 eta % 2,1, hurrenez hurren), mesede egingo diote hainbat faktorek; hala nola, inflazioa eta interes tasak murrizteak, enplegua sortzeak, diru sarrerak igotzeak soldata igoeren eta pentsioen bidez, eta ziurgabetasun txikiagoak. Horri esker, aurrezpena, zuhurtziaz, apaldu egingo da, balio tradizionaletara hurbiltzeko.
Sektoreka
Eskaintzaren ikuspegitik, industriaren balio erantsiaren hazkundeari buruzko zalantzak mantentzen dira, 2025ean % 1,1 haziko baita. Hiruhilekoko bilakaerak adierazten du sektore hori behetik gora joango dela urtean zehar, % 0,6 lehen hiruhilekoan eta % 1,7 azken hiruhilekoan. Foro eta inkestetan industriako sektore batzuek transmititzen duten baikortasunak pixkanaka izango du isla produkzioan eta sektorearen balio erantsian.
Eraikuntzak bere dinamismoa areagotuko du kostuak moteldu ahala, eta hori jada gertatzen da lehengaiekin. Higiezinen sektoreko lizitazio handiak eta dinamismoak ere pentsarazten dute sektoreak emaitza onak lortuko dituela. Egoera makroekonomikoak % 2,7ko hazkundea aurreikusten du 2025ean eta % 2,2koa 2026an, bi kasuetan BPGren hazkundearen gainetik.
Zerbitzuak izango dira EAEko ekonomiaren motorra, aurten % 2,3ko aldakuntza tasarekin eta datorren urtean % 1,7koarekin. Ekitaldi honetan, bilakaera nahiko egonkorra izango du, hiruhilekoen arteko ia alderik gabe. Kontsumo pribatuarekin lotura handiena duten zerbitzuek onura handiagoa izango dute bultzadan, baina enpresei zuzendutakoek ere profil hedakorra izango dute.
Gaur egungo egoerak aurreikusten du abenduan baino zertxobait gehiago garestituko direla prezioak. Zehazki, BPGaren deflaktorea % 2,4 izango da aurten, eta % 2ra jaitsiko da datorren urtean. Horren arrazoia da zerbitzu batzuek ez diotela aurre egiten moderazioari, eta euroaren ahultasuna aurreikus daitekeela, inportatutako produktuak garestituko baititu. Gainera, libratzen hasi den gerra komertziala beste oztopo bat izango da inflazioaren kontrolerako. Inflazioa handiagoa izatea espero denez, BPG nominalaren hazkundea % 4,5era iritsiko da aurten, eta % 3,8ra jaitsiko da datorren urtean.
Enplegua sortzea
Lan merkatuari dagokionez, 2024ko arrasteak hamarren bat igo du aurten espero zen enplegu sorrera, eta % 1,5ean utziz lanaldi osoko lanpostu baliokideetarako, eta % 1,4an landunentzat. Horrek esan nahi du aurten lanaldi osoko 15.000 lanpostu garbi inguru sortuko direla. Horri esker, langabezia tasa 2024an erregistratutako % 7,4tik % 7,0ra jaitsiko da aurten, eta datorren urtean % 6,7ra. Aurreikusi da enplegu eskatzaile gehiago izango direla, eta horrek langabezia tasa gehiago jaistea eragotziko du.
Aurreikuspen horiek ez dute kontuan hartzen muga zergen balizko inpaktu bat, euskal ekonomiara kanbio tasaren bidez irits daitekeena, euro indartsuago baten, ingurunearen hazkunde txikiago baten (Europakoa eta ELGAkoa) eta inflazio handiago baten ondorioz, interes tasen jaitsiera handiagoa eragotziko duena. Goiz da aldaketa horiek guztiak ereduaren hipotesietan sartzeko. Nolanahi ere, euskal ekonomiaren hazkundeari barne eskariak eusten dionez eta atal guztien artean ondo orekatuta dagoenez, espero da eragina mugatua izatea.
